Wim de Wagt

J.B. van Loghem, Beelding van levenshouding

Omslagontwerp Lex Reitsma

J.B. van Loghem, Landhuizen, stadswoonhuizen en woningbouwprojecten, Beelding van levenshouding, Uitgeverij Schuyt & Co., Haarlem, 1995, 368 p. ISBN 90-6097-379-8

D e architect J.B. van Loghem was een van de vernieuwers in de Nederlandse architectuur tussen 1910 en 1940. Vanuit zijn socialistische overtuiging wierp hij zich op als een voorvechter van het Nieuwe Bouwen of functionalisme. Zijn ideeën kregen gestalte in een aantal publicaties - onder andere zijn internationaal gerichte boek Bouwen Bauen Batir Building uit 1932 en bijdragen in het tijdschrift de 8 en Opbouw - en vooral in zijn gebouwen, zoals een betonproject in de Amsterdamse Watergraafsmeer, de woningbouwcomplexen Tuinwijk-Zuid en Rosehaghe in Haarlem, rusthuis De Blauwvoet in Driebergen en het Sportfondsenbad in Haarlem. In de jaren twintig verbleef hij enige tijd in Kemerovo, Siberië, waar hij meehielp woningen, scholen en andere bouwprojecten in deze primitieve, afgelegen mijnwerkerskolonie van de grond te tillen.
Minder bekend zijn Van Loghems ontwerpen voor landhuizen en stadswoonhuizen. Daarin combineerde deze architect radicale vernieuwingen met traditionele bouwmethoden en regionale en historische bouwstijlen, wat tot opzienbarende resultaten leidde. Voorop stond altijd zijn streven om de levensstijl en ideeënwereld van zijn opdrachtgevers in de architectuur van de huizen tot uitdrukking te brengen, wat hem deed kiezen voor een boerenwoning, een huis naar een Amerikaans model, een klassiek herenhuis of een zwevende kubus in de natuur. Als geheel vormt de woningbouw van Van Loghem een afspiegeling van een dynamische en inspirerende periode in de Nederlandse architectuur.

Inleiding: Het huis als geschilderd portret

Hoofdstuk 5 Symbolen van de vrije volkswil.
Tuinwijk-Zuid, 1920-1922, Haarlemmerhoutpark

In verband met Tuinwijk-Zuid zie ook Barend Chapon

Genomineerd als Best verzorgde boek 1995

Alleen nog antiquarisch verkrijgbaar

'De auteur ontpopt zich als een meester in de architectuurontleding die steeds gevoelig blijft voor de realiteit van ruimten, technieke, materialen, details, ornamenten en de omgeving.' 'Door (...) de ware mensen, de reele dingen en de kleine feiten te laten spreken raakt De Wagt aan de alledaagse omzetting van de theorie in de praktijk.' 'originele opzet'.

Pieter van Uyttenhove, Archis 7, 1997.

'In een buitengewoon mooi uitgegeven boek (...) reconstrueert De Wagt nauwkeurig en, door de gesprekken die hij had met nabestaanden en betrokkenen, zeer levendig het oeuvre en de vernieuwende denkbeelden van Van Loghem.'

Vrij Nederland

'loffelijke revisionistische doelstellingen', 'moeilijk te evenaren',

Vladimir Stissi in De Architect

'De lezer heeft na afloop het idee dat hij erbij geweest is met vier ogen, vier oren en het vermogen in de hoofden van de hoofdrolspelers te kijken.'

Pieter Rings in Haarlems Dagblad

'De Wagt wil laten zien dat Van Loghem veel meer was dan de typische Nieuwe Bouwer waarvoor hij meestal wordt versleten. Dat is hem gelukt dankzij uitvoerige beschrijvingen van de landhuizen, stadswoonhuizen en woningbouwprojecten.' Bernard Hulsman in NRC Handelsblad

'De architect Han van Loghem, die in 1941 op 58-jarige leeftijd overleed, zou dit schitterende boek, gewijd aan zijn indrukwekkende en uiteenlopende oeuvre, eens hebben moeten kunnen doorbladeren. Wat zou hij blij zijn met dit ware kleinood.'

Woonhuis en interieur