Wim de Wagt

Piet Elling, een samenstemmende eenheid

Omslagonwerp Joost van de Woestijne

Piet Elling (1897-1962), Een samenstemmende eenheid, Uitgeverij Thoth, Bussum, 2008, 501 p. ISBN 978-90-6868- 427-8 (handelseditie proefschrift)

Piet Elling (1897-1962) was een bijzondere functionalist. Veel van zijn ontwerpen gaf hij een diepere, geestelijke waarde door middel van klassieke bouwvormen, mathematische structuren en beeldende, primaire kleuren. Verschillende malen schakelde hij de bevriende De Stijl-kunstenaar Bart van der Leck in om zijn projecten te vervolmaken met een kleurenplan. Elling was ook een echte 'maatschap­pe­lijke' archi­tect, die er naar zocht zijn werk een sociale grond­slag te ge­ven. Het meest bekend zijn Ellings nieuw-zakelijke woonhuizen uit de jaren dertig in ’t Gooi en de omgeving van Utrecht, zijn geboortestad. Na de Tweede Wereldoorlog was hij enkele jaren geassocieerd met Ben Merkel­bach en vanaf 1957 was hij hoog­le­raar aan de Techni­sche Hoge­school Delft. In deze periode klom hij op tot een van de meest toon­aangevende en gewaardeerde architecten van Nederland. Tot zijn beste werken behoren de VARA-Studi­o's in Hilver­sum, het secretariaatsgebouw van de Koninklijke Jaarbeurs aan het Vreeburg in Utrecht, het Rijnhotel in Rotterdam en de Stations­postgebou­wen (eerst PTT, later TPG) bij het Centraal Stati­on in Amsterdam.
In deze uitgebreide en veelomvattende monografie - de handelseditie van mijn proefschrift - onderzoek ik het verband tussen het leven en het werk van Piet Elling. Zijn ideaal was een nauwgezette afstemming tussen architectuur en plattegrond, tussen interieur en kleurstelling. Er moest sprake zijn van een 'samenstemmende eenheid', schreef hij eens. Hetzelfde streefde hij na in zijn persoonlijke leven: zijn ideaal was alleen te bereiken wanneer er ook tussen zijn leven en werk een onverbrekelijke eenheid bestond.

Inleiding

'Op overtuigende wijze voegt Wim de Wagt een ontbrekend hoofdstuk toe aan de architectuurgeschiedenis van de twintigste eeuw.'

Dolf Broekhuizen in KNOB Bulletin

'Indrukwekkend'. Herman van Bergeijk in De Architect

'Fascinerend en rijk geschakeerd'. Frank van de Poll in Haarlems Dagblad

'Een in boekvorm verschenen promotieonderzoek van Wim de Wagt naar zijn leven en werk, met veel aandacht voor de samenhang tussen beide, laat zich lezen als de rehabilitatie van een vrijwel vergeten architect.' Inge van den Blink, Algemeen Dagblad / Utrechts Nieuwsblad

Wim de Wagt bij Woonhuis Liebert, Hilversum, 2007. Foto Jos Fielmich